Iwo z Kermartin

Św. Iwo znany również jako Yves lub Erwan a Kermartin (Kermartin to rodzinna miejscowość świętego, położona koło Trègieur w Bretanii) urodził się w 1250 lub 1253 roku. Był jednocześnie adwokatem, sędzią i duchownym. Pochodził z rodziny szlacheckiej. W wieku czternastu lat rozpoczął studia na paryskim Wydziale Sztuk Wyzwolonych. Po uzyskaniu tytułu magistra podjął dalszą edukację na Wydziale Prawa Kanonicznego, a później na Wydziale Prawa Cywilnego w Orleanie. Prawdopodobnie podczas studiów miał okazję słuchać wykładów Św. Tomasza z Akwinu. Już jako student zwracał na siebie uwagę swoim ascetycznym stylem życia. Sypiał na podłodze, na wiązce słomy, a za poduszkę służył mu kamień lub książki. Kiedy tylko mógł uczestniczył w mszy świętej. W okresie studiów rozpoczął też rozdawanie jedzenia potrzebującym. Praktykę tą kontynuował do końca swojego życia. Pod koniec lat siedemdziesiątych XIII wieku zostaje diecezjalnym sędzią duchownym w Rennes. Piastując tą posadę zajmował się rozstrzyganiem spraw między laikatem, a kościołem, a także wszelakich sporów małżeńskich, spadkowych itp.

Szczególnie przychylny był najuboższym i najbardziej pokrzywdzonym, m.in. wdowom i sierotom, które często bronił za darmo. Nierzadko zdarzało się, że przed rozpoczęciem rozprawy modlił się za jej uczestników. Dzięki temu często ludzie godzili się i sala sądowa nie była im już potrzebna. W tym czasie zasłynął urządzaniem uczt dla najuboższych. Podczas Bożego Narodzenia, Wielkanocy, Zesłania Ducha Św. i Dnia Wszystkich Świętych zapraszał ich do siebie i usługiwał im. Po śmierci rodziców odziedziczył posiadłość w Kermartin. W rodzinnym majątku urządził przytułek dla biednych. W swojej szczodrości nie zawsze bywał gospodarny, rozdając wszystko, co posiadał. Z tego powodu i do przytułku zaglądał czasem głód.

Na początku lat osiemdziesiątych został wyświęcony na kapłana. Powierzono mu kierowanie parafią w Trèdrez. W tym czasie nie tylko nauczał z kościelnej ambony ale prowadził także życie wędrownego kaznodziei. Po 10 latach został przeniesiony do Louannec, gdzie pozostał proboszczem aż do swojej śmierci – zmarł 19 maja 1303 roku.

W niedługi czas po śmierci – w 1347 roku papież Klemens VI włączył Iwona w poczet świętych. W 1924 roku papież Pius XI ogłosił Iwona patronem Bretanii. Dzień śmierci został ustanowiony dniem pamięci tego świętego. Tego dnia w Bretanii odbywają się liczne, poświęcone mu uroczystości, a na odpust Św. Iwona do Trègieur zjeżdżają prawnicy z różnych stron świata. Co ciekawe świętuje się nie tylko w Bretanii.

Również i w Polsce odbywają się uroczystości ku czci świętego prawnika nazywanego „adwokatem ubogich”. W Krakowie prawnicy do dziś wspominają swojego patrona. W tym roku 14 maja już po raz ósmy odbyły się krakowskie "Iwonalia" - święto prawników. W Krakowie również znajduje się obraz przedstawiający świętego. Można go obejrzeć na kamienicy znajdującej się na ulicy Kanonicznej 23.

Sytuacja ta może nieco dziwić, jednak faktem jest, że kult świętego Iwona dotarł do Polski stosunkowo wcześnie. Już w 1372 roku kanonik z kolegiaty Św. Idziego z Wrocławia sprowadził do niej relikwie świętego. Dziś po relikwiach nie pozostał żaden ślad lecz przy kościele Najświętszej Marii Panny na Piasku znajduje się kaplica św. Iwona, a w niej rzeźba przedstawiająca świętego. Od lutego 1981 roku w każdą pierwszą sobotę miesiąca o godzinie 8 rano w kaplicy odprawiane są msze dla adwokatów.W niektórych miastach (Lublin, Piotrków Trybunalski, Przemyśl i in.) powstawały także Bractwa, które za swojego patrona obierały sobie właśnie św. Iwona.

Ciekawostką może być fakt, że w Iwoniczu-Zdroju znajduje się rzymsko-katolicka parafia pod wezwaniem Św. Iwona i M.B. Uzdrowienie Chorych. Każdego 19 dnia miesiąca o godzinie 16:00 odbywają się tam nabożeństwa do Św. Iwona. Według legendy w tym mieście zdrojowisku przebywał kiedyś sam Św. Iwo. To właśnie on miał dać początek tamtejszym źródłom leczniczym.  Zachowane dokumenty nie dają jednak pewności, że to Iwo Hélory z Bretanii jest patronem kościoła. Mogło bowiem chodzić o innego świętego Iwo, gdyż świętych i błogosławionych o tym imieniu było kilku (Św. Iwo z Persji, Biskup z Chartes, błogosławieni Iwo Rey i Iwo Guillon oraz krakowski biskup Iwo Odrowąż). Jednakże z uwagi na charakter miejscowości i charakter działań Iwo z Bretanii przyjmuje się, że to właśnie ten święty jest patronem kościoła w uzdrowisku.

Od 2001 roku Fundacja Poznań-Ille-et-Vilaine przyznaje medal Św. Iwona osobom szczególnie zasłużonym dla pogłębiania kontaktów polsko-bretońskich. Lista dotychczas wyróżnionych osób i instytucji jest długa. Wśród nich znajdują się m.in. Tomasz Kowalczyk (prowadzący warsztaty tańca bretońskiego) i Wojciech Wietrzyński (animator ruchu flażoletowego w Wielkopolsce, popularyzator muzyki celtyckiej). Z okazji tegorocznego dnia Św. Iwona w poznańskim Domu Bretanii odbyło się otwarcie wystawy Catherine Bayle "Bretońskie kolaże".

*) Informacje dotyczące życia i kultu Św. Iwo na podstawie "Św. Iwo patron prawników" autorstwa Ewy Waliszewskiej. Wyd. Dom Bretanii, Poznań  2003