Legendy nad Popradem

To już za chwilę, w ostatni weekend wakacji, w Barcicach nad Popradem między 29 a 31 sierpnia usłyszymy prawdziwe legendy muzyki bałkańskiej. Hasłem przewodnim tegorocznej edycji festiwalu Pannonica jest „The Legendary!”

Pierwsza legenda, pierwszego dnia

Historia zespołu Kočani Orkestar brzmi trochę jak bajka. W niewielkim miasteczku Koçani (wym. Koczani) we wschodniej części górzystego kraju, którego obecnie oficjalna nazwa brzmi Północna Macedonia w połowie lat 90. XX. w. powstał zespół, który z czasem stał się prawdziwą legendą współczesnej bałkańskiej sceny muzycznej. Dudniące bębny, rytmiczne dęciaki, pełne pasji solówki na trąbce, ale przede wszystkim szczera radość i energia, która porywa do tańca, to ich znaki rozpoznawcze. Całość w nietypowej dla nas, choć charakterystycznej właśnie dla Bałkanów i Bliskiego Wschodu zachwianej rytmice, zwanej aksak, w której rytm wybijany jest w sygnaturze 7/8. Gdy już wyruszyli w świat, szybko zdobyli popularność. Zach Condon z zespołem Beirut, wielokrotnie wykonywał ich największy przebój „Siki Siki Baba” i to właśnie ten utwór został włączony do ścieżki dźwiękowej hollywoodzkiego hitu filmowego „Borat: Podpatrzone w Ameryce, aby Kazachstan rósł w siłę, a ludzie żyli dostatniej”. Koçani Orkestar zagrali na najbardziej znanych festiwalach i koncertują na całym świecie, ale mimo tego, że osiągnęli międzynarodową sławę, nadal grają u siebie na macedońskich weselach.

Druga legenda i dzień drugi

Najbardziej znany muzyk Bałkanów, uwielbiany przez polską publiczność – Goran Bregović, także będzie gwiazdą siódmej edycji festiwalu Pannonica. Syn Serbki i Chorwata jest doskonałym wyrazicielem emocji targających mieszkańcami bałkańskiego tygla. Drugiego dnia festiwalu Goran Bregović and Wedding & Funeral Band zaprezentuje publiczności swoje największe przeboje oraz utwory z ostatniego albumu „Three Letters from Sarajevo” (koncert jest częścią europejskiej trasy pod tym samym tytułem). To będzie prawdziwa wybuchowa mieszanka różnych kultur, synteza cygańskich rytmów i europejskich harmonii. Ponoć żaden inny kompozytor nie odważyłby się połączyć bułgarskiej polifonii, orkiestry dętej i piosenek popowych. Ale tego artystę cechuje kosmopolityzm i umiejętność łączenia wielu gatunków muzycznych.

Dnia trzeciego, legenda trzecia i... 

The Bulgarian Voices Angelite to nazwa używana przez zespół od 1995 roku. Ale chór istnieje od połowy lat osiemdziesiątych. Od 1987 roku datuje się współpraca z agencją producencką i menedżerską Jaro, która stoi za międzynarodowym sukcesem zespołu. Nikt kto zetknął się z muzyką chóru Angelite nie jest w stanie wyrzec się fascynacji i zauroczenia jego brzmieniem. W 1993 i 1994 r. zespół otrzymał  nominacje do nagrody Grammy. Chór, m.in. wystąpił na gali z okazji przyznania  Pokojowej Nagrody Nobla w Oslo w 1996 roku (wspólnie z Janem Garbarkiem) oraz na Placu Czerwonym w Moskwie z okazji 850-lecia założenia Moskwy. Koncertował na całym świecie. Bulgarian Voices Angelite, prezentuje niezwykły program muzyczny, w którym tradycyjny, wręcz starodawny folklor miesza się z nowoczesnością. Dawne, ludowe i jednocześnie postmodernistyczne brzmienie Angelite uświadamia nam, że ludzki głos jest najpotężniejszym, najbardziej wszechstronnym instrumentem, jaki kiedykolwiek stworzono. Bez zbędnych ozdób, bez barier kulturowych i językowych, występy zespołu zapewniają jedno z najbardziej wyjątkowych i fascynujących doświadczeń we współczesnej muzyce.

...legenda czwarta

Tym, kim dla Rumunów jest wirtuoz fletni pana Georghe Zamphir, tym dla Serbów jest Bora Dugić, mistrz fletów, flecików i fujarek, które Serbowie chętnie określają wspólną nazwą „frula/frule”. Prawdziwy ambasador serbskiej muzyki na całym świecie. Borislav Dugić „Bora” urodził się w miasteczku Djurdjevo, w pobliżu miasta Kragujevac w regionie Szumadija w środkowej Serbii. Z wykształcenia matematyk, szybko dał wciągnąć się w wir muzyki po tym, jak trafił do ludowego zespołu „Abrašević”, gdzie tak na serio rozpoczął grę na instrumencie. Po przeprowadzce do stolicy został przyjęty do Wielkiej Orkiestry Ludowej Radia i Telewizji Belgrad. Od czasu wydania swojego pierwszego albumu, „The magic flet Bora Dugić” (1979), wydał sześć autorskich płyt, ale jego utwory regularnie pojawiają się także na składankach z serbską i bałkańską muzyką, a także zyskują popularność na całym świecie jako „muzyka relaksacyjna”. Bora Dugić jest laureatem niezliczonej ilości nagród państwowych w uznaniu za zasługi dla serbskiej kultury. Otrzymywał również nagrody i wyróżnienia na zagranicznych festiwalach, m.in.: w Monachium, Paryżu, Chicago i Montreux. Kompozytor zrealizował kilkanaście ścieżek dźwiękowych do filmów fabularnych i dokumentalnych. Cieszy się również uznaniem w świecie muzyki poważnej. W 2019 roku obchodzi wyjątkowy jubileusz 50-lecia pracy artystycznej.

Ale to nie wszystkie legendy, które pojawią się w Barcicach w tym roku na Pannonica Festival, gdyż jak mówi Wojciech Knapik, dyrektor festiwalu:

– równie dobrze „legendarnym” można nazwać grupę Bisserov Sisters z Bułgarii, która z wielkimi sukcesami koncertuje już od lat 70-tych XX wieku, czy o węgierskim zespole EtnoRom, który jest w prostej linii spadkobiercą kultowego Kalyi Jag. Tegoroczny line-up Pannoniki dopełniają dwa polskie składy: Bum Bum Orkestar i Adam Strug (z zespołem), włoski BaroDrom Orkestar, ukraiński Luiku, Francuski Aalma Dili oraz serbsko-polski projekt Stefan Mladenović Orkestar z gościnnym udziałem młodej polskiej wokalistki Heyli. Stefan to sukcesor jednego z najbardziej utytułowanych rodów serbskich trębaczy z miasta Vranje, sam będący zwycięzcą festiwalu w Guczy z ubiegłego roku.

Poza atrakcjami muzycznymi czekają na festiwalowych gości warsztaty, spotkania, prelekcje, pokazy filmowe i inne atrakcje festiwalowej wioski. Organizatorami imprezy są Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari w Starym Sączu oraz Starosądecka Fundacja Kultury

7 Pannonica Festival, 29-31.08.2019, Barcice
Portal Folk24.pl jest patronem medialnym wydarzenia