Raport o muzyce tradycyjnej

Obrady Konwecji odbyły się w Bibliotece Narodowej, pierwszy i trzeci dzień transmitowany był na żywo w internecie. Zapis video można już obejrzeć na stronie. Pierwszy dzień zajęły różnorodne prezentacje, drugi - dyskusje panelowe w podgrupach, natomiast trzeciego dnia przyszła pora na zebranie wniosków i podsumowanie całości.

Trzy lata temu, gdy podczas I Konwencji zaprezentowano "Raport o stanie muzyki polskiej", dyrektor Instytutu Muzyki i Tańca, Andrzej Kosowski, podsunął pomysł sporządzenia osobnego raportu, poświęconego wyłącznie muzyce tradycyjnej. Zadania podjęła się Weronika Grozdew-Kołacińska z Instytutu Sztuki PAN, etnomuzykolog i muzyk.

Prezentacja "Raportu o stanie tradycyjnej kultury muzycznej" - bo o tym dziele mowa, była centralnym punktem pierwszego dnia obrad Konwencji. W Bibliotece zasiedli prawie wszyscy autorzy i... ledwo zmieścili się na scenie, bo było ich prawie 20 (sic!). Na początku przemówił Andrzej Kosowski, dziękując autorce za wykonanie tak trudnej pracy oraz przypominając wszystkim, że publikacja ta nieprzypadkowo ukazuje się w roku Kolberga. Następnie, po krótkim filmie i wprowadzeniu muzycznym (Ewa Grochowska i Weronika Grozdew - śpiew, Janusz Prusinowski - skrzypce), rozpoczęła się właściwa prezentacja. Jak czytamy we wstępie, celem Raportu było zbadanie stanu muzyki tradycyjnej zwłaszcza teraz, kiedy zaczyna szerzej funkcjonować w kulturze współczesnej i staje się równoprawną gałęzią kultury muzycznej, gatunkiem, którego nie trzeba się już wstydzić.

Każdy z autorów miał tylko pięć minut, więc były to tylko krótkie podsumowania, a nie długie wystąpienia. Główne tematy Raportu dotyczyły definiowania i funkcjonowania muzyki tradycyjnej w Polsce i wśród Polonii, jej relacji w stosunku do muzyki folk, ale również postaci i dorobku Oskara Kolberga, edukacji muzycznej i osiągnięć polskiej etnomuzykologii. Nas - z racji profilu - najbardziej zainteresował rozdział "Muzyka tradycyjna w mediach" (autorzy: Dariusz Anaszko i Remigiusz Mazur-Hanaj), w którym pojawiły się też odniesienia do niektórych materiałów z portalu i Magazynu Folk24, np. wywiadu z Krzysztofem Trebunią-Tutką, Teresą Mirgą czy Marią Baliszewską.

Polecam lekturę całego raportu na stronie Konwencji, gdyż jest to dzieło wyjątkowe i stanowiące w tej chwili podstawowe kompendium wiedzy dla zainteresowanych tematem. Niestety prezentacja zajęła tyle czasu, że część dyskusyjna została skrócona do minimum. Autorzy nie ukrywali, że nie jest to dzieło w pełni wyczerpujące temat, ale dłuższe rozpisywanie nie byłoby możliwe - publikacja i tak liczy prawie 400 stron.

Następnego dnia, 13 maja, odbyły się panele dyskusyjne, w tym najbardziej ciekawy dla miłośników korzennych nut, pt "Rok Oskara Kolberga: Co to jest muzyka tradycyjna i jak ją kontynuować w XXI wieku?" Moderatorem był Janusz Prusinowski. Nie dane było mi w tym uczestniczyć, ale z rozmów prywatnych wiem, że atmosfera była gorąca i jak zwykle, było zbyt mało czasu na rozwinięcie tematu. Uczestnikami panelu byli pracownicy IMiT, naukowcy oraz muzycy tradycyjni i folkowi - m.in. Brygida Błaszczyk, Jan Karpiel-Bułecka, Piotr Dahlig, Roman Jędraszak, Leszek Miłoszewski, Andrzej Sar, Marcin Skrzypek, Maciej Żurek.

Wnioski płynące z panelu przedstawił następnego dnia Janusz Prusinowski. Było to jednocześnie podsumowanie działalności z ostatnich trzech lat, które upłynęły od pierwszego panelu o muzyce tradycyjnej, który odbył się na I Konwencji w 2011 r. Pozytywnie oceniono działalność Szkoły Mistrzów Tradycji i innych inicjatyw.

Wnioski przedstawione przez Janusza Prusinowskiego:

1. Zwiększenie środków na Szkołę Mistrzów Tradycji.
2. Akademia Kolberga i inne,  trwające już programy mają być stałymi elementami edukacji w przyszłości.
3. Uruchomienie gotowego już programu "Lekcja Folkloru - Lekcja Tradycji".
4. Stworzenie stałego zespołu roboczego - Rady Żywej Tradycji z przedstawicieli MKiN, MEN, Instytutu Dziedzictwa, IMiT, NCK, IS PAN, Muzykologii, RCKL, FMT, której celem byłaby komunikacja pomiędzy tymi instytucjami w dziedzinie rozwiązań edukacyjnych i promocyjnych.
5. Organizacja konferencji ponadśrodowiskowej pod koniec roku Kolberga.
6. Stworzenie oddzielnej komórki - Pracowni Muzyki Tradycyjnej lub Instytutu, która koordynowałaby powyższe działania interdyscyplinarne.

Podsumowując, chodzi przede wszystkim o działania, które wprowadziłyby muzykę tradycyjną do szerokiego obiegu kultury i edukacji. Wątek edukacyjny przewijał się nie tylko przez panel moderowany przez J. Prusinowskiego. W plenarnej dyskusji końcowej wielokrotnie podkreślano, że wnioski z Konwencji należy przedstawić nie tylko Ministrowi Kultury, ale również Ministrowi Edukacji, ponieważ stan polskiej muzyki zależy przede wszystkim od tego, co jest nauczane w szkołach.

II Konwencja Muzyki Polskiej, 12-14.05. 2014, Warszawa

Portal Folk 24.pl był patronem medialnym wydarzenia.