Zapalmy Sobótki

Przegląd wydarzeń kupalnych w Polsce
Witt Wilczyński, 19 czerwca 2012
Sobótka w Lublinie
Fot. Waldemar Samociuk
Noc Kupały to jeden z najlepiej zachowanych przedchrześcijańskich obrzędów letnich. Od wielu lat w całej Polsce odbywają się Sobótki, Kupały, Noce Świętojańskie. Ile z nich ma jednak autentyczny charakter? Sprawdziliśmy.

Kupała, podobnie jak wiosenne Topienie Marzanny, jesienne Dożynki i Święto Zmarłych, ma swój rodowód w przedchrześcijańskiej obrzędowości Słowian. Od lat w Polsce w okolicy letniego przesilenia odbywa się wiele imprez o bardzo różnym charakterze. Od totalnie już komercyjnych tzw. "Wianków" podczas których odbywa się kulturalny misz-masz oparty głównie o mainstreamowe gwiazdy pop grające na przenośnych scenach nadrzecznych po autentyczne obrzędy ku czci słowiańskich bóstw organizowane przez związki wyznaniowe i niezrzeszonych rodzimowierców.

Między tymi wydarzeniami znaleźć można także tradycyjne imprezy ludowe i folkowe, wiele odbywających się cyklicznie, gdzie duch dawnych czasów łączy się w sposób logiczny z dzisiejszymi. Postanowiliśmy zatem przyjrzeć się tym, naszym zdaniem, najciekawszym.

Jedną z najważniejszych imprez sobótkowych jest coroczna Kupała na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, odbywająca się już po raz 10. W programie dwudniowych obchodów (23-24 czerwca)  m.in. koncerty Percivala, Ostrovii i Zespołu Michała Bacha a także prezentacja obrzędu, pokazy historyczne Drużyny Grodu Trzygłowa, stoiska z rzemiosłem i wykłady tematyczne.

Tradycyjny śpiew i dawny klimat znaleźć będzie można także w podkrakowskim Tenczynku k. Krzeszowic. Tam, w sobotę 23 czerwca, w plenerach Stawu Wrońskiego usłyszeć będzie można Kapelę Zwyrtni i formację Gdziebasy,  które uświetnią muzycznie Noc Kupały. Usłyszymy też tradycyjnie i pieczołowicie pielęgnowane pieśni kupalne w wykonaniu krakowskiej Piwnicy Śpiewu Tradycyjnego, Zespołu Pieśni Litewskich Świeronek i  Kapeli Dudek Lewicki z Krzeszowic.

Bardziej współczesne, lecz utrzymane w słowiańskich klimatach, Kupały odbędą się w Gdyni - w klubie Ucho zagrają folkmetalowe grupy Vecordia i Rum z towarzyszeniem zespołu muzyki dawnej Góra Trolla.  Z kolei w Lublinie odbędą aż trzy imprezy. W czwartkowy wieczór, w plenerze przed Chatką Żaka zagra Orkiestra św. Mikołaja i zespół Dron, a będzie to połączenie Kupały i prezentacji jubileuszowego, 100-go numeru pisma folkowego "Gadki z Chatki". Na koniec wieczoru widowiskowych atrakcji dostarczy teatr ognia Sigillum Ignis z Parczewa. Dzień później klub Graffiti gościć będzie Białorusinów z zespołu Miatlica a towarzyszyć mu będą nasze folkmetalowe formacje Prorok i Black Velvet Band. W sobotę na Noc Świętojańską zaprasza Muzeum Wsi Lubelskiej - odbędzie się pokaz zwyczajów w wykonaniu zespołu obrzędowego z Hańska.

Otrzymaliśmy również cynk ze Śląska - tutaj w czwartkowy wieczór na dachu klubokawiarni Rebel Garden (nieopodal Śląskiego Ogrodu Zoologicznego) zagra psycho-folkowa grupa Fifidroki, zapowiedziana jest bonusowa wiązanka pieśni sobótkowych.

Warszawskie obchody to zwykłe, komercyjne, nadwiślańskie "Wianki", z roku na rok mające coraz mniej wspólnego z tradycją sobótkową. Niemniej uważny czytelnik znaleźć może informacje o autentycznych Kupałach w Warszawie i okolicach (zainteresowanych uczestnictwem w takowej prosimy o kontakt z redakcją).

Podlasie i Mazury świętować będą zgodnie ze starym kalendarzem, dwa tygodnie później - w lipcu, kiedy to odbędzie się m.in. Nicz na Iwana Kupała w Dubiczach Cerkiewnych.

Mamy też apel do naszych czytelników - jeżeli macie informacje o Kupałach w Waszym mieście, wiosce, regionie - wklejajcie je na nasz profil na Facebooku.

Newsletter

Zapisz się na cotygodniowy newsletter folkowy
Pokaż menu